Training Mentale Fitness
Inleiding: De mensen en de organisatie als systeem.
Heb jij je wel eens afgevraagd wat de eerste organisatie is geweest waar jij deel van hebt uitgemaakt?
Mensen en hun organisatie vormen een dynamisch systeem wat constant in beweging is. Deze beweging wordt aangedreven door de oprichters en het management en is gericht op het door hen gestelde doel. Om dit doel te behalen is de organisatie ingericht volgens een bepaalde, vaak hiërarchische, structuur. Het grootste kapitaal van een organisatie bestaat uit de mensen die er voor werken en die loyaal zijn aan de organisatie en daarmee aan de visie, missie en het doel. Als de mensen de bouwstenen zijn, dan zijn binding en loyaliteit het cement.
Als we op deze manier kijken naar een organisatie dan kunnen we de volgende verbindende principes onderscheiden:
1. Er is sprake van een natuurlijke ordening en deze hoeft niet hetzelfde te zijn als de hiërarchische ordening.
2. Iedereen heeft recht op een plek en autonomie.
3. Iedereen heeft recht op het ervaren van een evenwicht tussen geven en ontvangen.
Deze drie verbindende principes gelden ook voor families en daarmee heb je het antwoord op de vraag: Wat was de eerste organisatie waar je deel van hebt uitgemaakt?
Juist! Het gezin waarin je bent opgegroeid.
Dit zou kunnen verklaren waarom medewerkers een verstoring van deze bindende principes vaak zo intens ervaren, zelfs zo intens dat dit kan leiden tot psychische klachten, stress en burn-out. Ga maar na: als je ervaart dat de ordening niet klopt bijvoorbeeld wanneer de afdeling waar je voor werkt en die veel ondersteuning beidt voor het management te weinig ‘credits’ krijgt dan voelt dat als onrechtvaardig, hetzelfde geldt als er een collega ‘weggepromoveerd’ wordt. Als je als medewerker het gevoel hebt dat je vergeten, buitengesloten of gepest wordt dan leidt dat tot hevige emotionele reacties. Als je het gevoel hebt dat je meer geeft dan ontvangt dan raak je uit balans.
Het gaat hier nadrukkelijk niet over het salaris maar over wat eigenlijk nog belangrijker is: Erkenning.
Erkenning en waardering voor wat je geeft of bijdraagt aan de organisatie. Het gevoel dat je er toe doet, niet alleen als medewerker maar ook als mens.
Doel van de training:
Werknemers leren (beter) om gaan met werkdruk en stress en hiermee voorkomen dat zij in een burn-out raken en zich ziek melden.
Uitgangspunten van de training:
Het onderkennen van de relatie tussen de bindende principes en processen in een organisatie en het gezin van herkomst is één van de uitgangspunten van deze training.
We worden allemaal gevormd door het gezin waarin we zijn opgegroeid en daar hebben
we geleerd hoe we naar de wereld en naar onszelf moeten kijken. Dit kan helpend en/of belemmerend zijn. Je bewust zijn van deze blauwdruk kan je helpen om eerder en bewuster bij jezelf stil te staan wanneer je een verstoring of belemmering ervaart. Als iemand thuis vooral heeft geleerd: “Niet lullen maar poetsen” kan dit later leiden tot een onbalans:
Veel geven, hard werken, anderen helpen en weinig terug vragen, te weinig grenzen stellen. Als je dan ook nog hebt geleerd om niet over dingen te praten en niet stil te staan bij wat er met jezelf gebeurt als je lang onder stress staat dan ben vaak al aan meerdere ‘rode vlaggen’ voorbij gelopen zonder ze op te merken en reageer je pas als het (bijna) te laat is.
Hoge stress, lichamelijke klachten en dreigende burn-out.
Het omgekeerde kan ook: Als je thuis vooral de boodschap hebt meegekregen: “Doe waar je gelukkig van wordt” en je ouders hebben alsmaar het pad voor je geëffend (de zogenaamde ‘curlingouders’) dan ga je hard je best doen om gelukkig te worden en heb je nooit geleerd met obstakels of tegenslag om te gaan. Je hebt te weinig leren incasseren en je verwacht dat anderen je problemen oplossen.
Naast het systemische uitgangspunt wordt er ook gewerkt met:
- Gewaar zijn (Mindfulness en Gestalt) en stress (ook op fysiek niveau).
Energie gevers en - vreters, eigen regie en verantwoordelijkheid. - Stress en cognitie: Inzicht in eigen vaste denkpatronen, leren effectief te denken (RET), voelen, willen en handelen.
- Kernkwaliteiten, valkuilen en uitdagingen. Rollen en posities op het werk.
- De persoonlijke context (gezin van herkomst) waarden en overtuigingen, en (soms onmogelijke) opdrachten van ouders. Helpende en belemmerende overtuigingen.
- Samenwerken, feedback en assertiviteit.
- Eigen ambities, missie, cirkel van betrokkenheid en cirkel van invloed, hulp- en krachtbronnen en eigen preventie.
Werkwijze:
De groep bestaat uit 6 tot 8 deelnemers.
Niet te veel praten maar veel doen, onderzoeken, bewust worden, oefenen, vragenlijsten invullen, samenwerken, ontdekken, opdrachten voor thuis en voor op het werk, reflecteren en elkaar bevragen.
Planning:
De opzet van de training bestaat uit 6 dagdelen van 2 uur. Het idee is om deze sessies tweewekelijks te houden aan het begin of aan het einde van de werkdag. Na elke training krijgen de deelnemers een opdracht mee voor de komende periode.
Achtergrond:
In 2017 bleek 14,9% van de mannelijke werknemers en 17,1 % van de vrouwelijke werknemers enkele keren per maand of vaker burn-outklachten te ervaren. Slechts een fractie van de werknemers met burn-outklachten ontwikkelt ook daadwerkelijk een burn-out. De gevoelens van vermoeidheid en uitputting zijn gemeten aan de hand van vijf items waaronder emotionele uitputting, leeg voelen en vermoeidheid. Dit blijkt uit zelfrapportage van werknemers in de Nationale Enquête.
Arbeidsomstandigheden (NEA) onder werknemers. Meer vrouwelijke werknemers ervaren
burn-outklachten. Dit geldt voor alle leeftijdscategorieën.
In 2017 gaf ruim 37,1% van de werknemers aan dat werkstress de belangrijkste oorzaak is het werkgerelateerde verzuim. Dit blijkt uit zelfrapportage van werknemers in de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (Hooftman et al., 2018). Werkstress is uiteraard niet hetzelfde als burn-out of overspannenheid, maar er zijn wel overeenkomsten. Verschijnselen van werkstress zijn bijvoorbeeld ernstige vermoeidheid, gespannenheid of nervositeit.
Volgens CBS/TNO kost werkstress gerelateerd verzuim in Nederland 1,8 miljard euro per jaar.
Werkgevers en/of werknemers zouden meer kunnen doen.
(Bron: https://www.burnoutpoli.com/feiten-en-cijfers-burn-out/)
Over de trainers: Joop Groenendijk & Herberd Prinsen
Joop werkt sinds 2012 als zelfstandig coach en trainer (vooral) in het onderwijs maar daarnaast voor verschillende ARBO-diensten. Joop is een warm, bevlogen en inspirerend mens en professional. Hij is oprecht, nieuwsgierig en houdt niet van opsmuk, hij staat het liefst met beide benen op de grond en in de klei. Via gewaar zijn onderzoekt hij hoe hij betekenisvol kan worden waardoor de ander het optimale uit zichzelf kan halen.
Over deze training zegt Joop: In coachtrajecten voor de ARBO diensten heb ik veel mensen gecoacht die last hadden van stress en (dreigende) burn-out. Ik ben me steeds vaker af gaan vragen of dit was te voorkómen waardoor de medewerker niet of minder snel zou zijn uitgevallen en veel leed voorkomen had kunnen worden voor zowel het de medewerker als de organisatie. Vandaar het aanbod van deze training.
Herberd heeft een eigen praktijk voor psychotherapie. Verder heeft hij een opleidings- en trainingsbureau (www.hpc.nu) voor het onderwijs en organisaties in het bedrijfsleven.
Hij is auteur van verschillende boeken en artikelen.
Wanneer je Herberd ontmoet maak je kennis met een overweldigende positieve energie die alle aandacht voor je heeft. Herberd luistert zorgvuldig en deinst niet terug je te confronteren met jezelf en de thema’s die een rol spelen in je dagelijks handelen.
Het vertrekpunt van Herberd in zijn werk is altijd het onderzoeken en benoemen van je kwaliteiten. In zijn trainingen zorgt hij voor een directe ervaring wat het laagdrempelig maakt om er direct mee aan de slag te gaan in de praktijk.
Kosten
Voor zes bijeenkomsten zijn de totale kosten € 4770,-. (incompany)
(Dit bedrag is inclusief werkmateriaal, voorbereidings- en reistijd en exclusief reiskosten en eventuele voorovernachting)
Notes:
Voor het schrijven van dit stuk heb ik gebruikt gemaakt van het artikel: Systemisch denken en handelen in organisaties van Eelco de Geus.
Voor de training Mentale Fitness maakt ik gebruik van de vragenlijsten en opdrachten uit het Handboek voor coachen bij stress en burn-out van Annita Rogier